Dr n. med. Hanna Czajka autor Programu zdrowotnego dotyczącym profilaktyki zakażeń pneumokokowych w Małopolsce przedstawia potrzebę prowadzenia szczepień przeciwko pneumokokom.

Od wielu lat eksperci z dziedziny medycyny postulują wprowadzenie w  Polsce powszechnych, obowiązkowych szczepień przeciw zakażeniom wywoływanym przez bakterię Streptococcus pneumoniae (zwaną potocznie pneumokokiem). Nasz kraj pozostaje w grupie nielicznych państw Unii Europejskiej, które takich szczepień w swoich programach nie mają. Zakażenia bakterią Streptococcus pneumoniae są przyczyną wielu chorób, stanowiących zagrożenie dla zdrowia a nawet życia osób chorujących.

Pneumokoki to istotny problem zwłaszcza dla:

• małych dzieci, których układ odpornościowy nie jest w pełni dojrzały,
• osób starszych, których odporność jest osłabiona.

Są one na świecie jedną z najczęstszych przyczyn zachorowań i zgonów dzieci

Pneumokoki mogą wywoływać choroby zarówno inwazyjne jak i nieinwazyjne.

Zakażenia nieinwazyjne (śluzówkowe) to:

•          zapalenie zatok obocznych nosa,

•          zapalenie ucha środkowego,

•          zapalenie płuc.

Zakażenia inwazyjne – zwane Inwazyjną chorobą pneumokokową (IChP) - to:

•          zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,

•          bakteriemia/sepsa,

•          krwiopochodne zapalenie płuc.

W następstwie zachorowań mogą pojawiać ciężkie i długotrwałe powikłania – głuchota, choroby neurologiczne.

Kielce to przykład pierwszego miasta w Polsce, które  wprowadziło w 2006 roku masowe szczepienia przeciw pneumokokom, finansowane przez władze samorządowe. Efekty 7-letniego programu szczepień  przeciw chorobom wywoływanym przez pneumokoki w Kielcach, to:

•          znaczący spadek zapadalności i liczby hospitalizacji,

z powodu zapalenia płuc we wszystkich grupach wiekowych,

•          spadek nosicielstwa szczepów szczepionkowych,

•          spadek nosicielstwa szczepów opornych na penicylinę.

Wprowadzenie powszechnych  szczepień niemowląt przeciw pneumokokom zapobiega inwazyjnej chorobie pneumokokowej oraz zapaleniom ucha i płuc, ogranicza nosicielstwo oraz zmniejsza liczbę bakterii antybiotykoopornych, a także wywołuje efekt populacyjny.

Ponadto szczepienie przeciw pneumokokom zaleca się także osobom przewlekle chorym oraz seniorom (> 65 r.ż.), co w znaczącym stopniu zmniejsza liczbę zachorowań i zgonów.

Profilaktyka zakażeń pneumokokowych powinna dotyczyć następujących grup pacjentów:

•          niemowląt po 6. tygodniu życia oraz dzieci do 5 lat w schematach zgodnych z charakterystykami poszczególnych  produktów leczniczych (ChPL),

•          dzieci 5-18 lat, ze szczególnym uwzględnieniem pacjentów z grup ryzyka (choroby przewlekłe),

•          dorosłych po ukończeniu 18  lat do 64. roku życia,

•          osób w wieku powyżej 65 r. ż. ze szczególnym uwzględnieniem pacjentów z grup ryzyka (choroby przewlekłe).

Szczegóły programu znaleźć można na stronie www.profilaktykawmalopolsce.pl.

Program realizowany przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego.