XIII Światowy Dzień Walki z Rakiem nie musi być pechowy pomimo tego, że nowotwory zabijają obecnie więcej ludzi niż jakakolwiek inna choroba, coraz częściej są one zupełnie uleczalne.
W Polsce co 4 minuty ktoś dowiaduje się, że ma nowotwór, co 7 minut ktoś z jego powodu umiera. Co jest przyczyną tak drastycznych statystyk? Niestety większość chorych zgłasza się do lekarza za późno, kiedy medycyna nie może im pomóc. W Polsce nadal panuje przekonanie, że nowotwór jest nam „dany od losu” i „nie można nic zrobić, by go uniknąć”, bo przecież „to jest nam pisane”. W dodatku, wielu Polakom towarzyszy błędne przeświadczenie, że ten istotny problem zdrowotny, dotyczy w głównej mierze osób starszych, a w rzeczywistości na nowotwory chorują również ludzie młodzi i dzieci.
Co zatem można zrobić, aby obniżyć ryzyko zachorowania na nowotwory złośliwe i co robić, by wykryć je wcześnie, a więc w fazie, w której są one jeszcze uleczalne?
Po pierwsze należy zmienić swoje nawyki dotyczące sposobu odżywiania, form spędzania wolnego czasu, badań profilaktycznych oraz podjąć walkę z nałogami, np. z paleniem tytoniu. Palenie jest jednym z czynników znacznie zwiększających ryzyko zachorowania na nowotwory (odpowiada za 22%. zgonów przez nie spowodowanych). Nie wolno również preferować, będącego wrogiem naszego zdrowia, siedzącego trybu życia, pamiętając o codziennej aktywności fizycznej. Unikanie używek, zwłaszcza alkoholu oraz wyeliminowanie z diety nadmiaru tłuszczu i kalorii, to także istotny krok na drodze do zdrowego życia.
Po drugie należy wykonywać badania przesiewowe oraz szczepienia ochronne. Zakażenie wirusami HBV i HCV, które wywołują wirusowe zapalenie wątroby i są przyczyną zachorowań na raka wątroby oraz zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego HPV, który powoduje raka szyjki macicy, to kolejne 20% zgonów z powodu nowotworów o etiologii wirusowej. Większość osób wie, że na te wirusy istnieją skuteczne szczepionki, a mimo to ich nie stosuje, narażając swój organizm na przykre powikłania, a nawet nowotwory. Dlatego Szpital Dziecięcy im. Św. Ludwika w Krakowie rekomenduje rodzicom oraz ich dzieciom wykonywanie badań przesiewowych i szczepień ochronnych. Działania edukacyjne, oparte o wytyczne Kodeksu Walki z Rakiem, prowadzone wśród pacjentów szpitala oraz ich rodzin, podejmuje Zespół Promocji Zdrowia WSSDz.
Edukacja związana z przeciwdziałaniem nowotworom, musi zacząć się od rodziców, którzy powinni dzielić się swoją wiedzą z dziećmi i od najmłodszych lat dawać im przykład prawidłowych zachowań prozdrowotnych. Badania profilaktyczne i szczepienia ochronne nie muszą być postrzegane jako przykra konieczność, ale jako bardzo istotne dla zdrowia rodziny działanie.
